ตามไปดู..งานประเพณีจุดลูกหนู ปทุมธานี สืบสานวิถีวัฒนธรรมพื้นบ้านดั้งเดิม ณวัดหัตถสารเกษตร คลองหลวง!

ศูนย์รวมข่าวดีปทุมธานี

ในงานมีพลตำรวจโท คำรณวิทย์ ธูปกระจ่าง นายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดปทุมธานี พร้อมด้วยคณะผู้บริหาร สมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนจังหวัดปทุมธานี และผู้นำท้องถิ่น ได้ให้เกียรติเข้าร่วมและชมการแข่งขันประเพณีจุดลูกหนู ประจำปี 2565 ณ วัดหัตถสารเกษตร ตำบลคลองห้า อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี เมื่อวันพุธที่ 13 เมษายน 2565 ที่ผ่านมา

โดยผลการแข่งขัน คณะลูกหนู "ทีมจ่ายุทธ" แชมป์จุดลูกหนูวัดหัตถสารเกษตร ตำบลคลองห้า เป็นผู้ชนะ และคว้าแชมป์นำถ้วยรางวัลชนะเลิศมาครองได้สำเร็จ

มาทำความรู้จักความเป็นมาเกี่ยวกับ

"ประเพณีการจุดลูกหนู"

ประเพณีอย่างหนึ่งในงานฌาปนกิจศพของพระสงฆ์ชาวรามัญแต่เดิมนั้นการเผาศพพระสงฆ์บนปราสาทที่ทำเป็นยอดเดียวหรือห้ายอด จุดไฟเผาด้วยลูกหนู ต่อมาภายหลังกลายเป็นประเพณีการแข่งขันให้ลูกหนูวิ่งไปชนตัวปราสาท โลงศพจำลอง และป้ายบอกรางวัลต่าง ๆ แข่งกันหลายสายหลายคณะ ซึ่งจะจัดขึ้นในเดือน ๔ เดือน ๕ ตัวลูกหนูนั้นทำด้วยไม่ไผ่หรือไม้มะม่วงกลึงเป็นท่อนบรรจุภายในด้วยดินปืน ผูกติดกับสายลวดสลิงยกสูงขึ้นแยกเป็นสายสู่ตัวปราสาท การแข่งขันจะจัดกันในช่วงบ่ายในทุ่งนาโล่งแจ้ง การจัดทำตัวลูกหนูต้องใช้คนและค่าใช้จ่ายมากจึงต้องรับการสนับสนุนจากเจ้าอาวาสวัดนั้น ๆ ด้วย

ประเพณีแข่งลูกหนู

เป็นประเพณีการละเล่นอย่างหนึ่งตามปกติการแข่งขันลูกหนูจะกระทำในงานศพของพระสงฆ์ชาวรามัญ แต่ตำบลคลองห้า อำเภอคลองหลวง ซึ่งมีชาวมอญมาอยู่ในหมู่ที่ ๑๔–๑๕ ได้นำการแข่งขันลูกหนูมาเป็นประเพณีที่จัดขึ้นทุกปีในช่วงสงกรานต์เพื่อให้งานสงกรานต์มีความสนุกสนานมากยิ่งขึ้น โดยจัดที่วัด เช่น วัดหัตถสารเกษตร,วัดปัญจฑายิกาวาส,วัดเกตุประภา ฯลฯ อำเภอลำลูกกา มีการเชิญชวนให้มีการจัดลูกหนูเข้ามาแข่งขัน ชาวบ้านจะช่วยกันทำลูกหนูเพื่อเตรียมไปแข่งขัน ลูกหนูที่นำมาแข่งขันนั้นจะต้องจัดแต่งภายนอกให้ดูสวยงามเพื่อประกวดกันด้วย จะประดับประดาด้วยกระดาษสีต่างๆ ครั้นถึงกำหนดแต่ละวัดจะจัดขบวนแห่ลูกหนูคล้ายขบวนพาเหรดของนักกีฬาการแต่งกายของคนในขบวนจะต้องเหมือนกัน อาจจะจัดเป็นขบวนประเภทสวยงามหรือประเภทความคิด หรือประเภทตลกขบขันแล้วแต่จะจัดมา ขบวนแห่ลูกหนูจะนำด้วยกลองยาวหรือแตรวง และมีป้ายบอกชื่อหน่วยงานที่จัดมาและมีนางรำแต่งตัวสีฉูดฉาดเต้นรำตามจังหวะเพลงไปเรื่อยๆ จนถึงบริเวณงานคณะกรรมการตัดสินก็จะให้คะแนนไปด้วย ก่อนที่จะทำการแข่งขันจะต้องนำลูกหนูแห่รอบเมรุเวียนซ้ายเสียสามรอบก่อน แล้วจึงแห่ออกไปยังสนามแข่งขัน เมื่อติดตั้งลูกหนูเข้ากับลวดสลิง เพื่อเตรียมแข่งขันต่อไป วัดเจ้าภาพจะต้องจัดตั้งเมรุศพเผาศพหลอก มีปราสาทยอดแหลมครอบเมรุศพไหว้กลางทุ่งนาที่จัดเป็นสนามแข่งขันให้สูงเด่นตระหง่าน แล้วปักเสาขึงลวดสลิงให้ปลายลวดพุ่งไปยังปราสาทที่เมรุศพตั้งอยู่ ลวดสลิงที่จัดไว้นั้นจะต้องให้ครบตามจำนวนผู้ส่งลูกหนูเข้าแข่งขัน จับสลากเลือกสาย แล้วนำลูกหนูเข้าประจำสายของตนโดยผูกลูกหนูติดกับสายลวดสลิงทุกสายแล้วจุดเรียงกันไปจนกว่าจะหมด

วิธีจุดลูกหนู เขาใช้คบเพลิงจุดสายฉนวนตรงท้ายตัวของลูกหนูเมื่อไฟลามเข้าไปถึงดินปืน ก็จะเกิดระเบิดขับดันตัวลูกหนูให้วิ่งไปข้างหน้าอย่างแรง พอสุดลวดสลิงจะพุ่งเข้าชนปราสาททันที แล้วกรรมการให้คะแนนไว้ของใครชนที่สำคัญก็จะได้คะแนนมากและได้รับรางวัล ส่วนลูกหนูวัดใดแพ้ไม่ได้รางวัลเจ้าภาพก็จะมอบเงินพาหนะให้

แต่ในปัจจุบัน มักจะนำมาแสดงให้ชมในเทศกาลสงกรานต์!!!

Cr.นายยุทธศักดิ์ ชูประเสริฐ(จ่ายุทธ) ที่ปรึกษาพิเศษนายก อบจ.ปทุมธานีและสมาชิกพรรคเพื่อไทย