“เมื่อกำไรของระบบสถาบันการเงินสูง? เกิดอะไรขึ้นกับนโยบายการเงินของไทย!!!

ฟังข้อคิดเห็นนักเศรษฐศาสตร์มหภาคคนสำคัญ

SATURDAY ANALYSIS

By Dr.KITTI LIMSAKUL

 "ในฐานะนักเศรษฐศาสตร์มหภาค เรียนมาด้านการสร้างแบบจำลองเพื่อการพยากรณ์!!!!

ผมคิดว่า   ปัจจุบัน ธนาคารแห่งประเทศไทย(ธปท.) นำโดยท่านผู้ว่าการที่มีความรู้  ที่เป็นหลักทฤษฎีทางเศษฐศาตร์   แต่ไม่ใช่สายนโยบายการเงินบริสุทธิ์    เนื่องจากท่านจบปริญญาเอกสายindustrial organizations    ใช้ทฤษฎีเกมส์ทดสอบ   ท่านจึงอาจไม่มีพื้นฐานเรื่องแบบจำลองสมัยใหม่ด้านการเงินที่ซับซ้อน เช่น Dynamic Stochastic General Equilibrium ที่มีการสร้างตัวแบบและ กลไกการ จำลองเศรษฐกิจสำนักต่างๆ

กระนั้นก็ตาม นักวิชาการของแบงก์ชาติเองน่าจะมีความเชี่ยวชาญ ระดับต้นๆ ของประเทศ !!!!!

ผมจึงสงสัยว่า

1. เวลาท่านผู้ว่าสัมภาษณ์มักไม่อ้างอิงหลักต่างๆเท่าที่ควร    แต่สับสน  วนเวียนระหว่าง เป้าหมายของนโยบายการเงิน   อัตราดอกเบี้ยนโยบาย กรอบเงินเฟ้อฐาน และเป้าหมายการร่วมกำหนดเป้าการเติบโต และ อื่น ๆ กับนโยบายการคลัง ฯลฯ มักไม่ปรากฏ หรือผมพลาดข่าวดังกล่าว ?

2.เรื่องที่ธปท / ผวก.พลาด คือการคงดอกเบี้ยนโยบายที่สูงกว่าที่ควร เฉลี่ยร้อยละ 2% pa  ณ ศักยภาพ การเติบโต 3.5% เงินเฟ้อ ที่สูงกว่านี้ และ อัตราแลกเปลี่ยนที่อ่อนกว่านี้เทียบ $ สรอ 

 เมื่อพิจารณา อัตราการเติบโตทางเศรษฐกิจที่ต่ำมาก (simultaneously) เป้าหมาย เงินเฟ้อ ที่ core inflation ต่ำกว่าเป้า (inflation target) จึงแสดงถึงความไม่สมดุลของอุปสงค์ _อุปทานรวม ราคา … ของระบบ เศรษฐกิจมหภาค อย่างชัดเจน

 3.ดอกเบี้ยนโยบายที่สูง (2.5% pa)ทำให้ดอกเบี้ยตลาดสูง (4.5%)แต่ที่แย่คือ ดอกเบี้ยที่สถาบันการเงิน ปล่อยกู้ในระบบสูง => 6%pa  สำหรับรายย่อย และไม่ยอม ปล่อยเครดิตเงินกู้กลัว ลูกหนี้ ไม่สามารถ ชำระ

ท่านน่าจะเข้าใจอะไรแปลกแยก จากทฤษฎีมาตรฐานหรือไม่ ? 

4. ดอกเบี้ยสูง คือ ปริมาณเงินหมุนเวียนต่ำ    เพราะเงินฝากส่วนเกิน ธนาคารพาณิชย์ เอาไปซื้อตั๋วธปท. ระยะสั้น หรือให้ธปทเก็บเข้าบัญชี

ธนาคารพาณิชย์(ธพ.)อยู่ได้ด้วยการกิน ดอกเบี้ยส่วนต่างจากเงินฝากประชาชน     แต่เอาไปให้ธปท.กู้กินดอกสบาย ไม่ สี่ยง ! 

5. เมื่อหนี้ไม่เพิ่ม  ธนาคารพษริชย์ไม่ต้องกันสำรองและอยู่ได้ด้วยดอกเบี้ยรับจากธปท.   ก็ทำให้ กำไรส่วนต่างดอกเบี้ย รับจากปล่อยกู้รายใหญ่และ ธปท .หักด้วยดอกเบี้ยที่จ่ายให้ผู้ฝากเงิน( Net Interest Margin )NIM สูงมากตามที่เป็นข่าว

แม้จะหารด้วย สินทรัพย์ ธพ. ก็เชื่อ ว่า สัดส่วน NIM /Asset ratio ของไทย สูงกว่าค่าเฉลี่ยของธพ.ในระดับการพัฒนาเดียวกัน 

(ขอขอบคุณกราฟประกอบจากกรรมกรข่าว)

6. แสดงถึงระบบสถาบันการเงินไทยไม่มีประสิทธิภาพเชิงระบบ หรือ มีอำนาจเหนือตลาด และเป็นสิ่งเดียวกับการที่ดอกฝากต่ำมาก     ในขณะดอกกู้สูงมีช่องว่างกว่า 4% pa . NIM สูงเกินกว่าเข้าใจ 

7. ธปท. ที่บริหารภายใต้ ท่านผู้ว่าคนปัจจุบันขาดฝีมือในการกำกับดูแลระบบสถาบันการเงิน    อาจ

เพราะธปทไม่แยกระบบกำกับสถาบันการเงินออกเป็นอิสระ จากการกำหนดนโยบายการเงิน (No Firewall) ด้วยจงใจไม่ปรับการกำกับให้แยกขาดจากกัน หลังจากเกิดวิกฤติต้มยำกุ้ง ‘97 เหมือนในหลายประเทศที่เขาแยก เพื่อโปร่งใส

สรุป คือ 

1. ธปท. อาจมีบุคคลากรระดับบริหารมีคุณภาพด้อยด้านความเข้าใจทฤษฏี และการบริหาร   เมื่อเทียบกับรุ่นบรรพบุรุษหรือไม่ ? แต่ผมไม่คิดเช่นนั้น

2. หรือมี ระบบการตั้งบุคคลการบริหารภายใน ภายนอกพัวพันกันในเรื่องหลักการ และสับสนระหว่างกา ร กำหนดนโยบายการเงิน ( กำหนดดอกเบี้ยนโยบาย และ เป้าเงินเฟ้อฐาน เพื่อเกิดเสถียรภาพภายใน (เงินเฟ้อ) /นอก (อัตราแลกเปลี่ยน) และการกำกับดูแลสถาบันการเงิน (ดอกฝากต่ำ -ดอกกู้สูงอย่างไร้ประสิทธิภาพ

ธนาคารพาณิชยไม่อยากให้กู้กับรายย่อย  เพราะเคยปล่อยเงินกู้เพื่อบริโภคจนเกิดหนี้ครัวเรือนที่เป็นปัญหา และกระทบต่อกำไรธนาคาร และ ผู้ถือหุ้น 

3. การบริหารจัดการระบบ ธพ. เป็นภาพซ้อนกับการเงิน นอกระบบ ธปท ไม่ผลักดันการปล่อยกู้ ในระบบ  ประชาชน และ ผู้ประกอบการ ไปหาการเงินนอกระบบ  จนหนี้ สินครัวเรือน สูงมาก เป็นอุปสรรคต่อ การ

กระตุ้นการบริโภค 

4. เราควรกำหนด ให้ธปท.  ต้องรายงานต่อประชาชน ผ่านรัฐสภาปีละ สองครั้ง ดีใหม่ครับ ? 

ถ้าต้องการเป็นอิสระจากการคลัง / การเมือง ฝั่งนโยบาย

 ควรแกฏหมายให้ธปท สร้างกลไกการกำหนด core inflation และเป้าเงินเฟ้อ  สอดคล้อง กับ การ กำหนดดอกเบี้ยนโยบายแบบมีความรับผิด/ชอบ

 หากผิดพลาดจากเป้าหมายการเติบโตทางเศรษฐกิจ มีความไร้เสถียรภาพ ภายในและ ภายนอก ธปท จะต้องรับผิดชอบด้วยต่อประชาชนผู้เสียภาษีด้วยได้ใหม เช่น เดียวกับด้านการคลัง/ฝ่ายนโยบาย

การเพิ่มประสิทธิภาพของระบบสถาบันการเงิน โดย ลด NIM /Asset ratio ให้ต่ำกว่า เช่น  ต่ำกว่า  1.5 % ผวก และ กรรมการต้องรับผิดชอบ ชี้แจงต่อรัฐสภาหากต้องการอิสระ

สรุป หากต้องมีการประเมิน ท่าน ผวก. และกรรมการทุกชุดที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนนักวิชาการธปท . รุ่น ปัจจุบัน ข้อควร ประเมิน

1. ท่านนำประเทศชาติให้รอดพ้นจากการถดถอยทางเศรษฐกิจได้หรือไม่    ด้วยนโยบาย การเงินการคลังร่วม  ท่านมิพีงอ้างแต่เป้าด้านเสถียรภาพด้านเดียว น่าจะไม่เพียงพอ ครับ

 2.องค์กรธปท. ท่านขาดการมีการทัดทาน และเห็นต่างอย่างอิสระบริสุทธิ์จากภายนอก และภายใน ? ที่ใช้หลักทางทฤษฎีที่เหมาะสม และกล้าทัดทานอย่างมีวิชา

3. ประชาชนเคลือบแคลงว่า ผลตอบแทน หรือ ต้นทุนการส่งมอบเนื้องาน บริการของธปทสูงเกินกว่าผลได้ของงานที่ส่งมอบต่อสาธารณะหรือไม่ ?

 4. การสรรหาผู้ว่าการ ธปท.และ กรรมการจากภายนอก เพื่อสร้างองค์กรให้มีเลือดผสม ระหว่างการเป็น ข้าราชการมากขึ้นเรื่อยๆ  ของธปท และ การเป็นวิชาการอิสระที่เก่ง    และตรงไปตรงมา   รับผิดชอบต่อ ประชาชนผ่านรัฐสภา  ธปท.ควรสร้างให้เกิด ได้ หรือ ยัง?

 หลังการมีผู้ว่าการธปท.ท่านใหม่    ที่เก่ง และรับฟังรอบด้าน เพื่อเลิกสร้าง "เกาะอิสระ"

ผมคิดว่า องค์กรธปท .จะเป็นที่พึ่งด้านโยบายการเงินของสังคมตลอดไป   หากแต่ต้องพิจารณา ปรับปรุงครับ"

ดร กิตติ ลิ่มสกุล

นักเศรษฐศาสตร์อาวุโส